HOMO FINALISportret van de mens als catastrofe Nietzsche schetste in zijn ‘Also sprach Zarathustra‘ een toekomstig menstype dat hij de ‘Uebermensch‘ noemde. Diens tegenhanger is ‘de laatste mens’, hier homo finalis of kortweg finalis genoemd. Terwijl de Uebermensch tot de mens staat ‘als deze tot de aap‘, is de ‘laatste mens’ het menstype dat ‘overwonnen’…

waarom homo finalis existentiële leegte ervaart en creeërt Above: AI-generated image, 2025 [20251225_na-ons-de-zondvloed] Natuurlijk heeft homo finalis, de Laatste Mens, weet van wat er gaande is. Maar hij wil het niet weten. Hij is deelgenoot en medeplichtig, maar ontkent iedere betrokkenheid. Vraag er niet naar, dan krijg je het antwoord niet. Terwijl alles in micropolitieke…

de wereld veroveren Above: AI-generated image, 2025 [HF20251225:Aristoteles_Heidegger] In 2025 waren hondencosmetica (dogs are the new kids) en afneembaar schaamhaar ‘de trends van het jaar in ‘the world of beauty’, als we de kenners mogen geloven.* In die wereld levend, is het moeilijk om dingen af te wijzen zonder ze finaal af te wijzen, te…

In een wereld die zich miljardairs denkt te kunnen veroorloven Above: AI-generated image, 2025[HF20251222-24-27:dandy_naaktslak] Leven en sterven voor een spiegel. Charles Baudelaire zag dat als het motto van de dandy, een verschijningsvorm waarmee hij zelf vertrouwd was. De dandy staat, van nature, altijd in oppositie, en zijn spiegel vervangt de gebruikelijke sociale spiegel, die hij…

Op de eilanden van de gelukzaligen Above: AI-generated image, 2025 [HF20251222-27:schaamteloosheid_als_deugd] Eer is het patriarchale begrip bij uitstek. Het gaat om erkenning en verbindt het individu met de kudde. De kudde verkrijgt langs die weg mentale macht over het individu. Eer is dus, in aanleg, ook een machtsmiddel, wanneer de patriarch bepaalt wat eervol is.…

Homo finalis: vreugdeloos, schaamteloos, weerloos Above: AI-generated image, 2025 [HF20251220:de_finale_tijdruimte_vreugdeloosheid_en_conformisme] Mensen zijn door miljoenen jaren natuurlijke evolutie toegerust met het vermogen om vreugde te ervaren. Typisch voor de vreugde die homo finalis najagt en voelt (het finale hedonisme) is haar kunstmatig opgelegd en conformistisch karakter. In kern is het finale zelfbesef immers vreugdeloos, want getekend…

De finale afkeer van kinderen en leraren [HF20251220:kinderhaat_en_de_leraar_als_professional] Met verve verdedigt finalis zijn recht op kinderlijk gedrag en kinderlijk denken. En toch: hoe infantiel finalis zich ook voordoet, en hoezeer hij ook zegt van kinderen te houden: uit zijn wereld spreekt kinderhaat. Waarom ook kinderen, als er dan toch geen toekomst is? De finale kinderhaat…

When zombies attack! [HF20251219-20-25:ontlichamelijking] Het is goed voor ons lichaam en ons brein als we op z’n minst regelmatig bewegen. We zijn geévolueerd vanuit primaten die een groot gedeelte van de dag in beweging waren. Wie tussen het vijftiende en vijfentwintigste levensjaar erg actief was, heeft op latere leeftijd meer fysieke en mentale reserve. Toch…

“Ik ben een God in ’t diepst van mijn gedachten” Above: AI-generated image, 2025 [HF20251218:de-lijfstijlkerk] Voor finalis speelt de ellende op de wereld zich af op een andere planeet. Ook als de ellende dichtbij komt, volhardt hij in de naïviteit en overtuiging (al dan niet gespeeld) dat het hem allemaal niet aangaat en dus niet…

Finalis als Assepoester [HF20251216-18:homo_finalis_op_de_catwalk] Ooit maakten kleermakers kleding op bestelling en op pasmaat, als ze al niet bezig waren met het herstel van kledingstukken. Niet hun arbeid maakte een kledingstuk kostbaar, maar het textiel dat erin verwerkt werd – die verhouding tussen materiaal en arbeid was tot de twintigste eeuw bepalend. Kostbare materialen demonstreerden middelen…

I’m loving it: de obesitas pandemie [HF20251216-17:finalis_en_de_obesitas_pandemie] Finalis en de industrialisatie vallen intiem met elkaar samen; intiemer dan finalis waagt aan te nemen. Een onderdeel van die intimiteit wordt geleverd door de voedingsmiddelenindustrie. Met de industriële revolutie werd ook de voedselproductie gerevolutioneerd. Suiker, eerst gewonnen uit suikerriet dat door extreem hard werk op tropische plantages…

De finale remedie: vakantie nemen van jezelf [HF20251214-17-31:finalis_als_zelfhulpkonijn] Als we afdalen op huidniveau zien we een homo finalis die verdrinkt in zichzelf, in zelfhulp-obsessies, in spiegels die hem moeten leren zichzelf te verdragen. Dat is iets anders dan een mens die zichzelf verachten kan en boven zichzelf uit wil stijgen omdat menselijk leven voorschrijft dat…

de planeet redden [HF20251209:finalis_als_catastrofejunk] Finalis zegt de planeet te willen redden, wat de indruk wekt dat hij zich geen zorgen hoeft te maken over het leven van zijn kinderen, laat staan dat van zichzelf, maar over een vage abstractie waar hij (meent hij) welbeschouwd niets meer mee te maken heeft, namelijk ‘de planeet’, die ‘gered’…

de finale truc bij uistek: hoe verheimelijking door ontveinzing kan omslaan in schaamteloos tarten [HF20251209:de_finale_truc_bij_uitstek] Finalis heeft wel degelijk weet van een doel in het leven. Toch staan zijn levensdoelen haaks op dat levensdoel, want finalis wil zijn levensdoel zelf kunnen kiezen. Immers: hij weet dat hij zichzelf zou moeten afschaffen, of dat hij anders…

Over Global Environmental Outlook 2025 [HF20251209:de_gesubsidieerde_wereldondergang] Op de dag van dit schrijven, 9 december 2025, heeft een nieuw, omvangrijk VN-milieurapport het licht gezien, waaraan meer dan driehonderd wetenschappers ruim zes jaar  gewerkt hebben. Het zogeheten Global Environment Outlook is echter zonder officiële samenvatting en daarmee zonder de steun van overheden verschenen, melden de Britse omroep…

‘All you need in this life is ignorance and confidence. Than succes is sure.’ – Mark Twain [HF20251208:finalis_in_goblin_mode] Homo finalis leeft met talloze schaamtes en evenzovele illusies. Omdat zijn blik bepaald wordt door wegkijken, meent hij zichzelf te ervaren als illusie- en schaamteloos, en dus als schoft, maar hij verkoopt zichzelf als onschuldig slachtoffer van…

de verdoemde steden van homo finalis [HF20251207-13:urbane_fata_morgana] Het finale niemandsland is nergens ter wereld volkomen afwezig, maar bezit op bepaalde plekken een verhevigde fysieke aanwezigheid. Nagenoeg perfect is die aanwezigheid juist daar waar een verstandig mens het nooit zou verwachten. Wie finalis echt wil leren kennen, bezoekt de hoofdsteden van zijn niemandsland, ingeklemd tussen zee…

De carnivoor in finalis [HF20251207-12:de_carnivoor_in_finalis] Homo finalis is een iconoclast, omdat hij zoals alle beeldenstormers heimelijk beelden en beeldvorming aanbidt en ze juist vanwege hun macht uit beeld wil hebben. Homo finalis wil gelukkig kunnen zijn, maar komt het aan op bepaalde dieren, dan maakt hij een duidelijke keuze: hij wil gelukkig kunnen zijn door…

de geïndustrialiseerde verdoving van nihilistische bestaanspijnen de secularisering van het levensdoel {HF2025:geluk-en-verliefdheid] Homo finalis is een historische gestalte van de mens. Ruwweg halverwege de achttiende eeuw verschijnt hij ten tonele op het moment dat de klassieke mens niet langer in staat is om religieuze bodem te voelen, eenmaal meegesleept door de steeds sterker wordende onderstromingen…

een dystopische de facto utopie [HF20251129:alsof_hoop_een_strategie_is] Het is een illusie dat een technologische ‘wonderoplossing’ het klimaat zou kunnen redden, zonder dat er iets aan de (kapitalistische) productiewijze en levenswijze hoeft te veranderen of zal veranderen. Toch scheept homo finalis zich in op die misleidende gedachte, alsof hoop een strategie is, en alsof kapitalisme niet zelf…

elk monument wil iets doen vergeten [HF2025:elk-monument-liegt-en-wil-iets-doen-vergeten(1)] Finalis biedt graag zuurstof aan pogingen om de geschiedenis te verdonkeremanen en tegelijkertijd een dood verleden in fictieve vorm te doen herleven, besser wiederlich als nie wieder. Als die nostalgische daadkracht huilerige sentimenten bespeelt, zijn het bij voorkeur sentimenten die het nihilisme voeden. Het is niet de bedoeling…

elk monument wil iets doen vergeten [HF20251124:het-geheugen-en-de-dingen] Homo finalis is de uitvinder van de musealisering, maar zijn verhouding tot de dingen heeft het feodale verleden nooit geheel achter zich gelaten. In het mentale provincialisme van de feodale geest zijn dingen er alleen maar voor de magische afglans van een bepaalde herkomst (provenance) of ter verheerlijking…

‘get that wonderful Stuyvesant-feeling‘ [HF20251120:de_finale_roker_en_pacifist] Homo finalis, onze antiheld-tegen-wil-en-dank, is een slaaf van zichzelf en tegelijk zichzelf niet meester. En toch, zodra hij geld heeft ziet hij zichzelf als vrij. Die vrijheidsillusie is hem dermate kostbaar dat hij zichzelf in het najagen ervan op alle mogelijke manieren wenst te knechten, ook al heeft hij weet…

de finale erkenningskwestie en het creatieve regime [HF20251119:pseudo-individualisme] ‘Your are all individuals!’ – Monty Python’s Flying Circus, Life of Brian (1979) Homo finalis lijkt onderworpen aan een proces van individualisering. Schijn bedriegt. Finalis is immers ook de mens van privacy. Neem penitentiaire inrichtingen. In de 18de eeuw is Bodmin Jail in Cornwall de eerste faciliteit…

het recht om jezelf te zijn [HF20251118-19:het_recht_om_jezelf_te_zijn] Als homo finalis hardop het recht claimt om zichzelf te zijn, bedoelt hij daarmee dat het kuddedier in hem nood heeft aan een roedel. Zijn diepste zelf wil helemaal niet het unieke zelf ervaren (te pijnlijk), maar juist groepsdenken en groepsdwang: conformisme, consensus, uniformiteit, dorpsgeest, of een variant…

Finalis denkt de wereld te kennen [HF20251117:de_finale_wereldvreemdheid] Als de ene God-Schepper een komisch genie is, had de eindmens de kroon op zijn schepping kunnen zijn, want diens genotzucht is zonder geestdrift, dus zonder extase. Finalis geniet omdat het moet. Zijn hoogste doel en streven is immers ‘het geluk’, maar wat stelt dat voor als het…

Finalis als patiënt [HF20251116:finalis_als_patiënt] Wie homo finalis wil begrijpen, lijkt moeilijk te kunnen ontkomen aan verontwaardiging en afkeer, wat het begrip van zijn gestalte niet ten goede komt. Finalis kan daderschap worden aangerekend, maar hij ervaart zichzelf vooral als patiënt, dat wil zeggen als drager van een onbegrepen ziekte. De omgang daarmee brengt hem tot…

Homo finalis als ongewenst en verdacht individu [HF20251114-1119-1214_de_vijandige_planeet] De finale wereld kent een psychogeografie met vele topoi, in dit geval hoogtepunten die ook dieptepunten zijn. Zulke finale topoi communiceren dat de planeet een krankzinnig, onbetrouwbaar, onherbergzaam en onbewoonbaar oord is. De karikaturale versie van deze visie wordt geleverd door zogeheten ‘vijandige architectuur’ (hostile architecture) waarmee…

– wat niet gezien kan worden, bestaat niet [HF20251114-1231:de_finale_slavenhouders]- Organisaties als Foodwatch hebben onophoudelijk aangedrongen op duidelijke vermeldingen van herkomst op de levensmiddelen, en toch wist een sterke lobby van de levensmiddelenindustrie die wens permanent te frustreren. Feitelijke voedselveiligheid, arbeidslonen en arbeidsomstandigheden blijven zo buiten het zicht van de consument. Wie Italiaanse tomatensaus koopt, komt…

De levende paradoxen van het Europese nationalisme [20251110:het_finale_volk] Het nationalisme dat het moderne Europa aan de wereld schonk, was behalve een ideologisch systeem van identiteitsvorming ook een vernieuwing van het feodalisme, waarbij het kapitalistische concurrentiebeginsel werd geprojecteerd op bestuurlijke entiteiten. Die laatste stap is ondenkbaar geweest zonder de uitvinding van het ‘nationaal goed’ (waarover verder…

[de_finale_afkeer_van_negativiteit] Wie de eigen onmacht en de visies van anderen ontloopt, ontwikkelt zich niet langer. Die verstarring dreigt steeds voor finalis. Hij wil leven, maar accepteert niet dat de dood bij het leven hoort. Finalis kan het echte, onvolmaakte leven niet aan. Hij wil triomf, maar aanvaardt niet dat die onmogelijk is zonder de durf…

Trump’s balzaal [20251109-1119:de_parafrase_als_finale_stijlfiguur] Het modernisme bestrijdt het chaotische, inconsistente, en probeert door vorm samenhang te brengen, ‘hoewel de werkelijkheid eindeloos en op een onthutsend creatieve wijze ons voortdurend van het tegendeel wil overtuigen.’ Die drang tot zuivere orde wordt, meende dezelfde schrijver van die verzuchting*, ingegeven door angst, namelijk ‘de angst dat de wereld uit…

[HF20251109:de-nulgraad-van-het-elitaire] De meest finale stijl is stijlloosheid – niet in de zin van een soepele omgang met stijl, maar in de zin van het ontbreken van welke kwaliteit dan ook, de stilistische nulgraad. Dat laatste is voor finalis louter geruststelling: als de omgeving geen kwaliteit heeft, dan hoeft hij dat ook zelf niet te hebben.…

Prompt of AI-generated image above: ‘Homo finalis as Uebermensch’ (2025, nov 8) by Leon Dessau [HF20251108:homo_finalis_en_de_Untermensch] De finale held is uitgeblust, opgebrand, lijdend onder een beperkte missie of gebrek aan vooruitzicht. Omdat er geen goden meer zijn, is hij een wreker, maar zonder de noodzakelijke energie die een wraakengel toekomt. Verzoening en wraak kan hij…

Geluk en verkleining [HF20251107_finalis _als_krimpmens] Finalis zegt de gevolgen van zijn zelfzuchtige aanwezigheid op aarde te vrezen, maar doet er alles aan om dat niet te veranderen. Dat is geen onwil of huichelarij: hij is de producent van zijn eigen bestaansangst en kan niet anders. Homo finalis weet niet waar het heen gaat met de…

Een wereld die zichzelf ziet verdwijnen [HF20251107het_finale_delier] Finalis denkt een partymens te zijn, omdat hij de treurigheid wil vergeten, verdringen. De film Koyaanisqatsi, voorzien van het loodzware pathos van componist Philip Glass, werd op 14 juli 2009 in zijn geheel op YouTube geplaatst en in tien jaar tijd nog geen miljoen keer bekeken. De in…

[HF20251007:de_finale_verinnerlijking_van_de_moraal] Het finale tijdperk verfijnde een beschavingsmechanisme dat neerkomt op morele dwang, dat wil zeggen een verinnerlijking van de dwang die voorheen tastbaar door de machtshebber werd uitgeoefend. Het doel van die verinnerlijking was uiteraard de vrijwillige zelfcontrole en zelfbeperking ter vervanging van het werk van de tastbare dwang door – of de vrijwillige onderwerping…

‘portraying warmth and a real slice of everyday life’ [20251106_het finale_carnivore ongemak] De finale mens lijkt drager van een toenemende sensibilisering waarin hij, de gevoelige kneus, steeds meer leidt onder een toenemend medegevoel, een apathie of altruïsme dat zich uiteindelijk uitstrekt tot de meest gevoelige kneuzen onder alle levende wezens, namelijk de huisdieren, het vee,…

– de poreuze container [20251104:de_finale_pose(1)] Finalis ziet zichzelf als een drager van individualisme, materiële welvaart, efficiëntie en technologische vooruitgang. In werkelijkheid is niets minder waar. Zijn individualisme is grotendeels confectie, terwijl zijn welvaart en efficiëntie worden bespot door zijn aanhoudende ontwrichting van de complexe ecosystemen die het leven op aarde dragen. Bovendien profiteert finalis van…

– finalis als escapist [20251105:op-de_vlucht] Niets dwingt De Laatste Mens om serieus te worden. Dat is gunstig voor Homo finalis, die vreest serieus te worden genomen en vreest zichzelf serieus te moeten nemen. Vandaar zijn voorliefde voor de markt en het carnaval der identiteiten. Vandaar zijn omhelzing van de camp en etnokitsch. Vandaar ook, het…

[ HF20251007identiteit_nihilisme_en _gekrenkte_trots] Identiteit begint vaak met de acceptatie van de versie of rol die het individu opgedrongen krijgt door een gemeenschap. De acceptatie van iemands feitelijke individuele identiteit door het individu in kwestie is van een andere orde. Persoonlijke zelfacceptatie krijgt alleen ruimte als een gemeenschap bereid is die te geven en afziet van…

[HF20251004:finale_onthechting] Finalis is heel tevreden over zichzelf en wil dat niet laten hinderen door bijkomstigheden zoals zijn catastrofale impact op de ecologische systemen waarvan hij afhankelijk is. Dus zoekt hij manieren om zich tegen zulke verstoringen te immuniseren, al dan niet in het volle besef dat dit maar zeer beperkt lukt omdat de bronoorzaak niet…

[HF20251104:de_finale_hemel_en_de_vleugelloze_schimmen] Zo wil de Laatste Mens heengaan: lief en onnozel, vrijblijvend en nietszeggend,  gezapig en kneuterig. Zijn mind your own business en het jongere devies not in my backyard (nimby) ligt in het verlengde van you only live once (yolo) en het oudere après moi, le déluge (na mij de zondvloed). Enige twijfel of zelfbetwijfeling…

[Hf20251002de-finale-verheimelijking] Een vaste karaktertrek van finalis is wat Marx een vals bewustzijn heeft genoemd. Finalis gaat gebukt onder een persistent onvermogen om overtuigingen die in strijd zijn met de werkelijkheid voor zichzelf te ontveinzen. Worden zijn geloofsartikelen voor zijn ogen weerlegd, dan nog wil hij ze uit alle macht geloven en doen geloven. Diezelfde apologetische…

[20251103:de_finale_patriarch] De zelfdomesticatie van homo sapiens heeft onder meer gevolgen gehad voor zijn skeletbouw en dus uiterlijke verschijningsvorm. Het verschil tussen vrouwelijke en mannelijke anatomie werd vooral de afgelopen eeuwen bijna onmerkbaar kleiner. Mechanisatie ontsloeg mannen (althans het merendeel) van zware arbeid. De mechanisatie van veel huishoudelijk werk ontsloeg vrouwen (althans het merendeel) van geestdodende…

geestdrift zonder geest [HF20251102:finaal_enthousiasme] Om de angst- en treurmens in zichzelf niet onder ogen te hoeven zien, om de wanhoop die hij verbergt te kunnen blijven verbergen, zwelgt finalis in een geestdrift zonder geest. ‘Enthousiasme’, fanatiek ‘optimisme’ en hysterisch ‘positief in het leven staan’ – niet alleen in advertenties verkoopt de gedoemde mens dit slappe…

en horror [20251101-20:finale_humor_en-horror] De bijziendheid en het instabiele zelfbeeld van de finalist; de onzekerheidsindustrie die hem beknelt; zijn onvermogen zich te oriënteren en zijn positie te bepalen terwijl hij als soort afglijdt langs de schaal van ontkenning richting onbehagen en een rouwend verzet dat zinloos is, want gericht tegen de verkeerde doelen – de mist…

[20251031-1102-1103:het_finale_geluksgevoel] Epicurus en Aristippus zagen in het najagen van genot – niet geluk – het meest natuurlijke uitgangspunt voor de mens. Maar evenals het idee van geluk gaat die gedachte kreupel in een wereld van maatschappelijke ongelijkheid en gebrek. Genot en geluk vragen er immers om te worden gedeeld, want de mens is een sociaal…

[HF20251030:de_nucleaire_finale] Waar van finalis minimale wereldvreemdheid verwacht had kunnen worden, eenvoudig omdat het feitelijke onderwerp volledig werelds is (zoals in het geval van de nucleaire bewapening), stuit het gebrek aan onmiddellijke tastbaarheid (noem het risico-perceptie) op een ontnuchterend onvermogen van de menselijke verbeeldingskracht, niet alleen eigen aan finalis, maar aan de mens zelf. Die denkt…

[HF20251014-1111:zelfsabotage_en_perverse_vertroosting] Homo finalis onderhoudt een dubbelzinnige relatie met comfort – een term die oorspronkelijk vertroosting betekent. De proleet in hem is niet iemand die met ongemak leeft vanuit een nobele omgangsvorm met het taaie ongerief van alledaagse ellende. Welnee, hij produceert ongemak en in verheimelijkte vorm is hij trots op die perverse vertroosting. Daarom ook…

[HF20251024-1102:Finalis_als_dompteur_van_het_ongerijmde] Wat onderscheidt homo finalis van ‘de moderne mens’?De historische ondersoorten van de antieke en klassieke mens worden bepaald door een traditioneel stelsel waarin de mens opgroeit en leeft als slaaf, ambachtsman of knecht, boer, krijger, priester of aristocraat. De moderne mens vervangt die orde door een nieuwe, ‘moderne’ orde: de arbeider, ingenieur, agrariër, dienstplichtige,…

[HF20251023:het_finale_klimaat] Op 22 oktober 2025 publiceerde het World Resources Institute een rapport dat constateerde dat het klimaatakkoord van Parijs, tien jaar eerder ondertekend door 195 landen, feitelijk een dode letter is. De doelen van het akkoord, dat de opwarming van de aardatmosfeer een halt zou moeten toeroepen, waren steeds meer uit zicht geraakt. Wereldwijd was…

**[**HF20251022-1113:finalis_als_zombie(1)] De finale wereld is tijdelijk, maar finalis wenst haar niet waar te nemen als tijdelijk. Hij neemt zijn wereld niet waar als van voorbijgaande aard, maar als geheel losgezongen van de tijd. Finalis heeft niet eens de tijd om oude huizen gepaste eer te betonen voordat hij ze verlaat. Zelfs als ergens als vanzelf…

[HF20251021:Finalis_als_catastrofe] In de finale wereld is levensangst een ingebakken nevenproduct. Een rapport van de Britse Labour Force Survey, wees er op ‘dat tussen 2020 en 2021 stress, depressie en angst verantwoordelijk waren voor vijftig procent van alle werkgerelateerde gezondheidsproblemen in het Verenigd Koninkrijk.’ Wat daarin meespeelt is ‘(…) de angst om ontslagen te worden of…

[HF20251020Europa_tussen_utopie_en_dystopie] Anders dan in andere beschavingsmodellen ging het Europese beschavingsmodel in kern steeds over verandering (transitie en metamorfose) en het Europese begrip van de hier beschreven finale kwestie is steeds geweest: kunnen we in de keuze tussen verandering of behoud beide principes tegelijkertijd handhaven? Europa heeft steeds zowel faraonisch als ovidiaans willen zijn: elke verandering…

[HF20251020-1113:24uurs economie_stroolicht_lichtvervuiling_slaapdeprivatie] Met de industriële revolutie die de komst van finalis begeleidde, veranderde bedrijvigheid in onafgebroken productie. Zwoegen van de vroege ochtend tot de late avond, ooit voorbehouden aan boeren, knechten, slaven en benedictijner monniken, werd norm. Met de komst van kunstlicht werd arbeid in ploegendienst de overtreffende trap van die norm. Ritme veranderde in…

[HF20251016-1113:de_finale_wereld_1] De kern van de mentale staat van homo finalis wordt het dichtst benaderd door de gedachtenflard die James Baldwinin noteerde op de eerste bladzijde van Another Country: ‘Hij was zo moe, zo uitgeput, dat hij nauwelijks de energie had om kwaad te worden; niets aan hem behoorde hem nog toe – het beste heb…

[HF20251015-1102-1113:de_finale_wereld_2] Finalis lijkt in alles een oppervlakkige figuur. Zijn geforceerde drang om de zonzijde van de dingen te blijven zien, komt neer op een diepe verachting voor de wereld die hem omringt. Het is zijn eigen wereld, een door hem gemaakte wereld, maar hij wenst een andere, ook al weet hij niet goed wat hij…

[HF20251013-1102:ecologische_omslagpunten] Terwijl sapiens is geëvolueerd in een van de koudste perioden van de aardgeschiedenis, werd de helft van de CO2 die de mens ooit heeft uitgestoten, geproduceerd in de periode 1990-2020, de periode die misschien wel het hoog- en dieptepunt vormde voor homo finalis. In dezelfde periode werd ook duidelijk dat er sprake was van…

[HF20251012-1113:de_professionele_ethos_van_een_woestijnsurfer] Homo finalis kent een exemplarische vorm waarin hij zichzelf geperfectioneerd en voltooid ziet, namelijk de professional. De prof is de finale editie van de vakman, dus meteen ook het einde van de vakman. Vóór de komst van de professional leverden vaklui in goed afgestemd werkverband iets moois af. De vakman werd toegestaan een kwaliteit…

[HF20251011:finale_bestaanspijn] Finalis is een zelfmoordenaar die te laf is voor zelfmoord. Hij heeft geen zin om te bestaan, maar vindt ermee ophouden al even onzinnig. Hij is er van overtuigd geraakt dat alles wat bestaat zonder reden geboren wordt, er zonder reden is. Zijn bestaan wordt uit zwakheid gered, zodat hij bij toeval kan sterven.…

[HF20251010-1103:het_dystopisch_vergezicht_als_val] De finale wereld is een rijke verzameling van ogenschijnlijke tegenspraken. Er heerst –bijvoorbeeld- de kleinburgerlijke arbeidsmoraal die draait om loonarbeid, maar het kent ook de vakantie van die arbeidsmoraal in de vorm van loterijen. Het presenteert zichzelf als een geheel van optionele praktijken en binnen dat geheel bestaat de vrijheid om het anders te…

HF20251008:de_finale_hang_naar_het_onwerkelijke] Finalis heeft geen vaste ideologie, maar kon zich wel steeds gedragen als kerkganger, sektariër. Wat buiten het finale geloof valt heeft geen bestaansrecht, wat erbinnen valt is onwerkelijk. In de finaliskerk heerst het verplicht leukige van het lichtvoetige amusement, een hysterisch optimistisme, de anachronistische kitsch naast een consensusdwang die evenzeer verstikt en die evenzeer…

[HF20251008:de_overbodige_mens_1] Finalis voelt zich het meest thuis in de hondenmand van het onbenullige, lusteloze, zelfgenoegzame en cynische. In de positie van couch potato (of in zijn game chair) vind hij het banale perspectief van het weldoorvoede huisdier dat hij altijd had willen zijn. Daar is de wereld niet de zijne maar van iemand anders, namelijk…

[HF20251006-1113:de-finale-destructiviteit] Finalis heeft een blinde vlek voor zijn eigen zelfdestructieve vermetelheid. De finale luchthartigheid met betrekking tot kernbewapening behelst vooral de weigering van het besef dat de dreiging van een nucleair Armageddon elke morele integriteit ondermijnt. Dat wegkijken lijkt pijndempend, maar holt het wezen van finalis uit. Mensen die de hitte in de keuken van…

zelfsabotage, zelfhaat, de ‘loser’ en de ‘heilige mens’. Above: AI-generated image, 2025[HF20251001-1113-1203-1221:zelfsabotage-en-zelfhaat] Met al z’n social media lijkt de wereld van finalis inmiddels oneindig veel méér gemeenschapsgevoel dan ooit te produceren. Toch produceert het juist droeve eenzaamheid, volstrekt analoog aan het klassieke kapitalisme, dat immers voorgeeft (de propaganda die advertissement heet is machtig) rijkdom te…